CHAY XUONG PHANRANG

Tháp Chàm Phan Rang

Trên đường chạy từ Dalat xuống Phan Rang, má tôi đã sinh em bé giữa rừng, không biết đã đến ngày tháng chưa, hay vì đói khát, mệt mõi quá má tôi không đủ sức, phải sinh sớm.  Rất may gặp một liên lạc viên của VM là bác Phạm Xuân Uyển đỡ đẻ cho má tôi, mẹ con bình yên rồi bác chỉ đường cho má tôi đi lần xuống Phanrang. (sau này tôi lên DALAT học ở nhà bác Uyển và là hàng xóm của Trần Huy Sao. )

Vừa sinh xong, người còn yếu, phải bồng dắt 3 đứa con, má tôi không chịu nỗi, và vì em trai tôi bị đau,  nó không đi bộ nỗi, nên má tôi đã gởi em bé vào một viện mồ côi của bà xơ ở NẠI _Phanrang.
Tôi cũng không biết bằng cách nào mà má con tôi xuống tới Phanrang rồi còn qua bên kia biển, là NẠI. Còn lại 2 đứa, má tôi bồng em trai tôi đã lã người trên vai. Đến khi má tôi đặt nó nằm
trên một tảng đá thì nó đã chết. Tôi biết vậy và chỉ đứng nhìn, không khóc. Má tôi dặn, thôi em mất rồi, con đứng đây để má đi tìm người giúp. Má đi tới một ngôi nhà gần đó và lúc ra có một ông đi theo ra, cầm theo cái cuốc và mấy tờ báo. Má gọi ông là MỆ PHÒNG, sau tôi mới biết mệ là em của Ưng Quyền , Ba của Song Xuân và Xuân Ninh .
Mệ (tôi gọi theo má) đào đất sâu độ 3 tấc, rồi nói má tôi bế em bỏ xuống, lấy mấy tờ báo đậy mặt em lại, rồi lấp đất. Lúc bấy giờ tôi mới khóc, và hỏi má sao chôn em vậy ? MÁ nói em chết rồi.
Má lấy một tảng đá dưng đầu mộ để làm dấu, nếu sau có dịp về tìm. 
Sau đó Mệ Phòng dắt 2 mẹ con tôi vào nhà, họ cũng tản cư từ Dalat xuống. Họ cho chúng tôi ăn cơm với canh cà chua thịt bò .
Một bữa ăn ngon mà tôi nhớ suốt đời ,"canh cà chua thịt bò", và sau này các con tôi được ăn canh này đều đều...

Sau đó má dắt tôi đi tới viện các bà xơ, má nói bây giờ xin em Trà Co lại . Khi chúng tôi đến nơi có bà sơ ra đứng bên kia cửa rào, bà hỏi :
- Muốn gì? . Má tôi nói :
- Xin lại đứa con gởi hôm qua.
Bà đi vô, chốc trở ra nói :
- Nó chết rồi . Má tôi hỏi :
- Nếu chết thì chôn ở đâu ? Cho tui ra thăm mộ.
Bà sơ không trả lời bỏ đi vô, và đợi hoài không được, má tôi dắt tôi đi, má nói không biết nó còn sống hay chết. Thôi má đi ra chợ kiếm việc làm. Tôi nhớ mỗi ngày má đều dắt tôi ra mộ cúng em một cái bánh ít....